«Թրամփը ինչ-ինչ հաշվարկներ ունի ՌԴ-ի հետ կապված, նրան դուր չեկավ, երբ հրապարակայնորեն բացասական են արտահայտվում Ռուսաստանի հասցեին»․Մեհրաբյան

Սպիտակ տանը Թրամփ-Զելենսկի աղմկահարույց հանդիպման մասին Ռուբեն Մեհրաբյանն ասում է՝ այն, ինչ տեղի ունեցավ, կարելի է համարել ամերիկյան կողմի թույլ տված շատ կոպիտ սխալ

Սպիտակ տանը Թրամփ-Զելենսկի աղմկահարույց հանդիպումը էմոցիաների պոռթկում էր, որը հիմնված էր երկու երկրների մոտեցումների սկզբունքային տարբերությունների վրա։ Այս կարծիքին է «Հանուն Հանրապետության» կուսակցության փոխնախագահ Ռուբեն Մեհրաբյանը։

Ռուբեն Մեհրաբյան

Նախօրեին ԱՄՆ և Ուկրաինայի նախագահների հանդիպումը, կարելի է ասել ցնցել է աշխարհը։ Սպիտակ տանը նախագահները հանդիպել էին, որպեսզի քննարկեին, թե ինչպես է հնարավոր վերջ դնեն ռուս-ուկրաինական պատերազմին։ Լրագրողների ներկայությամբ այս քննարկման ժամանակ ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփը շատ կոշտ խոսեց Զելենսկու հետ, վիրավորեց։ Սա աննախադեպ երևույթ էր, երբ լրատվամիջոցների առջև, ու երբ ամբողջ աշխարհը հետևում է այդ հանդիպմանը, մի նախագահը մյուսի հետ նման ոճով խոսի ու ձայնը բարձրացնի։

Հիշեցնենք, որ այդ հանդիպմանը Զելենսկին ասել է՝ Պուտինի հետ «փոխզիջումներ չպետք է լինեն։ Ի պատասխան Թրամփն ասել է, որ ԱՄՆ չի պատրաստվում շարունակել զենքի մատակարարումն Ուկրաինա․ «Բայց հուսով եմ, որ մենք ստիպված չենք լինի շատ զենք ուղարկել, քանի որ ես անհամբեր սպասում եմ, որ այն արագ ավարտվի»։

«Մենք ձեզ տվել ենք 350 միլիարդ, դուք հիմա ծանր վիճակում եք։ Ձեր ձեռքում ոչ մի ուժեղ խաղաքարտեր չկան: Մենք ցանկանում ենք փրկել ձեր երկիրը և դադարեցնել պատերազմը։ Չի կարելի ասել. «Ես չեմ ուզում դադարեցնել պատերազմը»։ Առանց մեզ, ձեր ձեռքում ոչ մի ուժեղ խաղաքարտեր չկան: Կամ մենք ստորագրում ենք պայմանագիրը, կամ դուք դուրս եք գալիս դրանից։ Դուք ուժեղ դիրք չունեք։ Դուք պետք է ձեր երախտագիտությունը հայտնեք մեզ: Բայց դու դա չես անում։ «Սա վատ է», – ասել է Թրամփը։

Փոխնախագահ Ջեյ Դի Վենսն էլ հավելել է՝ խաղաղության տանող ճանապարհը դիվանագիտությունն է։ Ի պատասխան Զելենսկին հիշեցրել է ռուսական կողմի նախորդ հարձակումներն ու հրադադարաը, որը խախտել է ՌԴ-ն։ «Ի՞նչ դիվանագիտության մասին եք խոսում»,-հարցրել է Զելենսկին։

Ապա Վենսը Զելենսկուն մեղադրեց «անհարգալից» լինելու մեջ։ Թրամփն էլ հայտարարց, որ Զելենսկու գործողությունների հետևանքով կարող է Երրորդ համաշխարհային պատերազմ սկսվել․ «Ձեր ժողովուրդը շատ խիզախ է, բայց դուք կամ գործարք եք կնքելու, կամ մենք դուրս կգանք: Եվ եթե մենք դուրս գանք, դո՛ւք կպայքարեք»։

«Ես չեմ սատարում Պուտինին, ես ոչ մեկին չեմ սատարում, ես սատարում եմ Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներին … Դուք ուզում եք, որ ես կոշտ լինեմ, ես կարող եմ լինել ավելի կոշտ, քան ցանկացած մարդ, որ երբևէ տեսել եք… բայց այդ դեպքում դուք ոչ մի գործարք էլ չեք ստանա», – ասել է ԱՄՆ նախագահը:

Թրամփը հավելել է, որ Ուկրաինայի նախագահը «պետք է շնորհակալ լինի»։ Ինչին ի պատասխան Զելենսկին շնորհայալություն է հայտնել, որից հետո Թրամփը բարձրացրել ձայնն, ասելով՝ մարդիկ մահանում են, դուք սպառվում եք, զինվորների պակաս ունեք»:

Թրամփն ասել է, որ եթե Զելենսկուն հրադադարի գործարք առաջարկվի, ապա նա պետք է անմիջապես համաձայնվի: Զելենսկին վ ստահեցրել է, որ ցանկանում է դադարեցնել պատերազմը։ – «Դուք ասում եք, որ հրադադար չեք ուզում», ասել է ԱՄՆ նախագահը: Ի պատասխան Զելենսկին ասել է՝ ցանկանում է հրադադարի պայմանագիր կնքել «երաշխիքներով»։

Մեկնաբանելով այս թեժ հանդիպումը Ռուբեն Մեհրաբյանը REGIONSTV-ի հետ զրույցում ասաց՝ երկու կողմի համար էլ կային սկզբունքային հարցեր, որոնք պետք է լուծվեին հրապարակայնորեն, սակայն խոսակցությունը գնաց այլ ուղղությամբ:

Մեհրաբյանը նկատեց՝ այն, ինչ տեղի ունեցավ հանդիպման ընթացքում, «կարելի է համարել որպես ամերիկյան կողմի թույլ տված շատ կոպիտ սխալ»։

Նրա կարծիքով՝ այդպիսի վարքագիծը չի բխում Միացյալ Նահանգների շահերից։ «Թրամփը ինչ-ինչ հաշվարկներ ունի կապված Ռուսաստանի հետ, և իրեն դուր չեկավ, երբ հրապարակայնորեն բացասական են արտահայտվում Ռուսաստանի հասցեին։ Այդտեղից էլ սկսվեց խոսակցության թեժացումը»,- ասաց նա։

Ամերիկյան լրատվամիջոցները գրում են, որ ԱՄՆ պատրաստվում է ամբողջությամբ դադարեցնել Ուկրաինային հատկացվող ռազմական օգնությունը։ Սակայն Մեհրաբյանը չի կարծում, թե ԱՄՆ-ն կդադարեցնի այն, վստահեցրեց՝ ռազմական տեխնիկայի ու սպառազինության տրամադրման ձևը կարող է փոփոխվել, բայց ոչ երբեք ինքնին օգնությունը։

«Ըստ ամենայնի ֆինանսական ծախսերը իր վրա կվերցնի Եվրոպան, և Միացյալ Նահանգները գործ կունենան Եվրոպայի հետ։ Ֆորմալ կստացվի, որ Ուկրաինային ոչինչ չեն տալիս, բայց հոսքը կշարունակվի դեպի Եվրոպա։ Կան շահեր, որոնք հնարավոր չէ հաշվի չառնել»,- նշեց Մեհրաբյանը։

ԱՄՆ-ի և ՌԴ-ի հասարակական կարծիքների տարբերությունն, ըստ Մեհրաբյանի, չափազանց մեծ է, և Թրամփը չի կարող անտեսել հասարակության պահանջները. «Կան հարցումների պատասխաններ, և մենք տեսնում ենք, որ Զելենսկին ունի շատ համախոհներ ԱՄՆ հասարակության մեջ՝ ի հակառակ Պուտինի, որն ունի շատ մեծ հակակրանք հասարակական կարծիքում։ Թրամփը չի կարող դրա հետ հաշվի չնստել։»

Թե ինչ զարգացումներ կլինեն այս հանդիպումից հետո, ի վերջո խաղաղության կհասնե՞ն, ինչ պայմաննեչրով այն կլինի, ըստ Մեհրաբյանի, այս պահին հնարավոր չէ միանշանակ ասել՝ կլինի՞ խաղաղություն, թե ոչ։ Եթե ոչ, ապա Ուկրաինայի զինամատակարարումները կշարունակվեն․ «ՌԴ-ում կշարունակվեն հարվածները, և այնտեղ չի լինի մի կետ, որը խոցելի չլինի Ուկրաինայի հրթիռների կամ անօդաչուների կողմից։ Բոլորը հանգում են այն մտքին, որ ՌԴ-ն կդադարեցնի պատերազմը այն ժամանակ, երբ ի վիճակի չլինի այն շարունակել»։ Մեհրաբյանը նաև նշեց, որ ըստ ամենայնի՝ Եվրոպան ձգտում է դրան։

Նրա կարծիքով՝ ԱՄՆ և Ուկրաինա հարաբերությունները շուտով կհարթվեն։ Նաև նշեց՝ հնարավոր է՝ Լոնդոնում (Լոնդոնում այսօր եկնարկել է Ուկրաինայի հարցով գագաթնաժողովը, մասնակցում են ԵՄ մի շարք երկրների առաջնորդները, խմբ) պայմանավորվածություն ձեռք բերվի, ըստ որի՝ Ուկրաինան և Եվրոպան համատեղ նոր ծրագիր կմշակեն խաղաղ հանգուցալուծման համար, որը հետո կդառնա քննարկման առարկա Միացյալ Նահանգների հետ։

Մեհրաբյանն ընդգծեց, որ Ռուսաստանը չի կարողանա օգտվել այդ իրավիճակից: «Ռուսաստանի համար այս հանդիպումից հետո ոչ մի լավ բան չի լինելու, դա շատ կարևոր է ֆիքսել։ Ռուսաստանը, որ հույսեր ունի ինչ-որ բան կարողանալ ի շահ իրեն բերել, չի ստացվի, որովհետև Ռուսաստանը զզվելի է բոլորի համար, մարդկային առումով՝ զզվելի է»,-ասաց նա։

«Ուկրաինան ունի մեծ առավելություն Ռուսաստանի նկատմամբ, դա ակնհայտ է վիճակագրությամբ՝ բոլոր զինատեսակները արտադրելու ներուժով։ Ընդամենը դա պետք է գործարկել և շարժման մեջ դնել»,- հավելեց քաղաքագետը։

Մեհրաբյանը նկատեց՝ սա վեճ է դաշնակիցների միջև, Հայաստանը պետք է անպայման հաշվի առնի իր դիրքորոշումը․«Հայաստանը պետք է շարունակի խորացնել հարաբերությունները Միացյալ Նահանգների և Եվրոպայի հետ, և զուգահեռաբար նվազեցնի Ռուսաստանի ներկայությունը Հայաստանում»։

Սյուզաննա Խառատյան